De Groene Afslag wint German Design Award 2025

RAU heeft de prijs gewonnen in de categorie Excellent Architecture voor de transformatie van een voormalige militaire school tot een creatieve broedplaats, als erkenning van de uitstekende ontwerpkwaliteit.

De Groene Afslag heeft de monumentale ‘Spiegelhorst’, een voormalig militair opleidingscentrum in buurtschap Crailo, omgevormd tot een markant circulair icoon. Het interieur bestaat volledig uit hergebruikte materialen en belichaamt het Kintsugi-principe: hergebruikte, “gebroken” elementen verbergen de “schade” niet, maar benadrukken deze juist.

Een onconventioneel transformatieproces waarin extern werd geoogst wat beschikbaar was, intern werd hergebruikt wat mogelijk was en alleen nieuw werd aangeschaft wat noodzakelijk was. Een ontwerpproces dat zichzelf voortdurend vernieuwt.

Van verval naar icoon
Het voormalige Kolonel Palm-kazernecomplex diende in de jaren 80 als opleidingscentrum en later als asielzoekerscentrum. Het gebouw, bekend als De Spiegelhorst, was in verval geraakt. Vandalisme en verwaarlozing hadden geleid tot gebroken ramen, een lekkend dak en interieurs die waren blootgesteld aan de elementen. Ondanks deze uitdagingen zag het team van ontwerpers het potentieel van de bestaande structuur, wat ook door de jury van de German Design Award werd erkend: “Voor de structurele transformatie van een monumentale voormalige militaire school tot een plek die kantoren, wonen, hotel en cultuur combineert, zijn de gebruikte materialen en producten volgens het Kintsugi-principe in een nieuwe context geplaatst. Het indrukwekkende resultaat is een circulair icoon dat het thema duurzaamheid op een voorbeeldige manier vertaalt naar hedendaagse architectuur.”

Onconventionele transformatie
Het nieuwe programma bestaat uit een kantoor-/vergader- en hotelgedeelte, gehuisvest in twee bestaande gebouwdelen. De mix van wonen, werken, eten, ontmoeten, maken, kunst en buurtvoorzieningen biedt een unieke kans voor synergie. In combinatie met wonen creëert de broedplaats een bijzondere gelegenheid voor wederzijdse versterking en delen van innovaties.

De Groene Afslag staat nu als een baken van duurzaamheid en circulaire economische principes, volledig geïntegreerd in het voormalige militaire opleidingsgebouw. Het herontwerp toont de mindset van de circulaire economie in actie en wordt een plek waar deze op alle niveaus kan worden ervaren, aangeraakt en gezien.

Inspireren
De Groene Afslag creëert niet alleen ruimtes, maar herdefinieert de manier waarop we architectuur ervaren en omgaan met onze omgeving. Hun aanpak verweeft humor, innovatief ontwerp en duurzaamheid om een toekomst vorm te geven waarin zakelijke en sociale interacties worden getransformeerd. Deze filosofie is in elke laag van het project verweven, met de belofte niet alleen te inspireren, maar ook het architecturale landschap te herinterpreteren.

Strategisch ontworpen assen versterken de natuurlijke lichtinval diep in het gebouw en leiden bezoekers naar het dakterras. Hier kan men genieten van het prachtige uitzicht op het omringende landschap, een demonstratie van de toewijding van het project om architectuur in harmonie met de natuurlijke omgeving te brengen.

Hergebruik als fundament
Van Rossum heeft een belangrijke rol gespeeld in het constructieve advies voor De Groene Afslag. Bij deze transformatie wordt er gewerkt met donor elementen en oude Bailey bruggen, een prachtig voorbeeld van circulair materiaalgebruik. Door deze bestaande materialen een nieuw leven te geven, ontstaat een duurzame en innovatieve visie op het project.

Onze focus ligt op de ondersteuning van de her te gebruiken elementen, waarbij we de constructieve veiligheid en toepassing optimaliseren. Daarnaast is er de vraag om een deel van de controle van het bestaande gebouw op ons te nemen. Dit betekent dat we zorgvuldig analyseren welke delen van de oorspronkelijke structuur behouden en geïntegreerd kunnen worden in de nieuwe functie van het gebouw.

Rol van het ontwerpteam
Tijdens deze transformatieve reis speelde het team van RAU en interieurarchitect Sanne Oomen, in nauwe samenwerking met ingenieursbureau Linssen (installatie advies), DGMR (bouwfysica en brandveiligheid), Van Rossum (constructieadvies) en Giesbers Ontwikkelen en Bouwen (bouwpartner), een cruciale rol die verder ging dan die van ontwerpers en zich ontwikkelde tot facilitators van verandering. Met het team is uitgebreid onderzoek gedaan naar bruikbare materiaalbanken, en er is nauw samengewerkt om hergebruik van materialen boven vervanging te verkiezen. Deze aanpak vereiste een fundamentele verschuiving in denken en ontwerpmethodiek. Het gebouw, metaforisch beschreven als een ‘apenrots’, behoudt zijn oorspronkelijke karakter terwijl het zich aanpast aan nieuwe functies.